Gönenli Mehmet Efendi
Gönenli Mehmet Efendi
1903 yılında Balıkesir'in Gönen ilçesinde dünyaya gelmiştir İlk öğrenimini tamamladıktan sonra 1920'li yıllarda İstanbul'a gelen Gönenli Hoca Fatih Camii ders-i âmlarından Serezli Ahmet Şükrü Efendi'den ders almıştır Hıfzını ve tashih-i huruf derslerini tamamladıktan sonra, kıraat ilmini de aynı hocada okuyarak 1925 yılında icazet aldı Daga sonra 1927 yılında İmam Hatip mektebinden mezun oldu 1930 yılında Gönen Merkez Camii imam hatibi olarak hizmetine başladı Üç yıl sonra vatanî görevini yapmak üzere görevinden ayrılarak İstanbul'a gelen Gönenli Mehmed Efendi askerliğini yedek subay olarak yapmıştır Askerliğinden sonra bir daha memleketine dönmeyip, görevine İstanbul'da devam etmiştir İstanbul'da sırasıyla Hacı Bayram Kaftani, Dülgerzade, Hacı Hasan, Sultan Ahmet Camii imam-hatipliklerinde bulundu En uzun süre Sultan Ahmet Camii imam-hatipliklerinde bulundu ( 1954-1982) Gönenli Mehmed Efendi Türkiyenin uzun yıllar Reisül Kurra'sıydı Reisül Kurra, yani Kur'anı yedi kıraat ve on rivayet üzerine okuyan icazet almış üstat hafızların duayeni, eğitimi sürdüren en tecrübeli üstadı
Okumak için Anadolu'dan gelen fakir ve kimsesiz öğrencilerin İstanbul'da yerleştikleri ve destek buldukları ilk kapı Gönenli Mehmed Efendi'nin kanatlarıydı İstanbul'un hemen hemen her semtindeki camii ve kurslarda okuyan öğrencilerin ekmeklerini yiyecek içecek ve giysilerini Gönenli Mehmed Efendi temin eder ve talebelerin ceplerine harçlıklarını koyarak öğrenim masraflarını karşılardı O öyle bir hocaydı ki talebelerin kirlenmiş giysilerini yıkanmak üzere evine getiriyordu Eşi Valide Sultan, talebelerin kirli giysilerini o dönemki şartlar yüzünden elinde yıkamak zorunda kalıyordu
Hakk'ın rızasının halka hizmet etmekle kazanılacağına inanan Gönenli Mehmed Efendi insanları ferahlatan üslubuyla büyük kitleleri camiilere çekmeyi başarmıştır İnsanların kendisine gelmesini beklemez, o onların mekanına giderdi Aynen ümmetine olan sevgisi ve merhameti herşeyin üzerine çıkmış Resulallah SAV gibi o da talabelerin dulların yetimlerin köprü altında kalmış gariblerin yolcuların hatta turistlerin şefkatli hocasıydı Düşünceleri ve kişiliğyle bir ekol olan Gönenli Mehmed Efendi, sayısı haftada altmışı geçen vaazlarında az ve tesirli söz söylerdi Kur'anı okumak, okutmak, yaşamak ve yaşatmak için beldeden beldeye koşan Gönenli Mehmed Efendi Kur'an meclislerinin en önemli simasıydı
Fakir ve muhtaçlara yönelik hizmetlerini Kızılay, Yeşilay gibi hayır kurumlarında da sürdürmüş olan bu vakıf insan kimseden bir şey talep etmeyip, kendisine verileni de halka ve öğrencilere dağıttı
Gönenli Mehmed Efendi hakkında onu tanıyan herkesin yaptığı ortak yorum şudur: "Gönenli Hoca mı? Onun gibisi bir daha zor gelir" Kısacası Gönenli Hoca insanların kalbinde, klasik bir din adamından çok daha büyük, çok daha anlamlı bir yer edinmiştir Gönenli Mehmed Efendi "Kolaylaştırın, güçleştirmeyin, müjdeleyin, nefret ettirmeyin" hadis-i şerifini hayatında en güzel bir şekilde uygulamıştır O, "yükte hafif, sevapta ağır olanları götürmeye çalışacağız" diyerek insanları dinin emirlerini yerine getirmeye teşvik ederdi Kendisi çok zeki bir insandı Bir kez gördüğü bir insanı 40 yıl sonra görse tanırdı Eğitime, özellikle anneliğin sorumluluğunu da düşünerek hanımların eğitimine büyük önem verirdi 90 yaşında, iki taraftan koluna girilmiş güçlükle bir insan düşünün Eşi kendisine soruyor: "Artık sohbet vermek için camii camii dolaşıp yorulmasanız" Şu cevabı veriyor: "Belki cemaatime söylemeyip unuttuğum bir şey kalmıştır"
Gönenli Mehmed Efendi kişisel görünümüyle de çok farklı bir portre çizmekteydi Tertemiz, düzgün ve zevkli giyimli, sempatik ve insanları kendine çeken bir alimdi Elinde çantası, bütün insanlara tebessüm dağıtan yüzüyle Gönenli Mehmed Efendi yakın dostu zamanın alimlerinden Bediuzzaman Said Nursi hazretlerinin deyişiyle " Kahraman Mehmetçik " Gönenli Mehmed Efendi bereketli ve verimli bir ömür sürmüştü Yüzyılın en büyük cenazelerinden biri onun Fatih camiinde, yurdun her yanından ve yurtdışından onbinlerce kişinin büyük alimlerin katıldığı cenazesiydi Sade bir hayat süren Gönenli Mehmed Efendi muhteşem bir topluluk ve törenle Hakk'a uğurlanmıştı 2 Ocak 1991 Çarşamba günü Hakk'ın rahmetine kavuştu.