Deprem ve Doğal Afetler Tesadüf mü

Deprem ve Doğal Afetler Tesadüf mü, Yoksa kaderimiz mi?

Biliyorsunuz ki ülkemiz deprem kuşağında yer alan bir ülke, ve bu güne kadar birçok depremle ne yazık ki karşılaştık. Kimileri bu afetin bir fay hattı tarafından meydana geldiğini düşünürken, kimileri de Yaradan tarafından bir imtihan olduğunu savundular.

Deprem kader mi, değil mi? Bunu anlayabilmek için evvela kader’in ne olduğunu hatırlamakta fayda var; Kader, her varlığın ve her olayın tüm ayrıntıları ile Allah’ın ezeli ilminde malum olması ve ona göre taktir edilmesi, yaratılmasıdır. Her olay “mukadderdir” yani yeri ve zamanı daha önceden Allah tarafında belirlenmiştir. Yeryüzünde olup bitenler gibi, olacaklar da Yaratan tarafından bilinir.ilahi ilmin dışında kalan hiçbir olay düşünülemez. Her ne yaşanıyor ve oluyorsa, adına kısaca kader dediğimiz ilahi ilmin içinde vuku bulmaktadır. Kainatta tesadüf yok, tevafuk vardır. Bütün mekanları ve bütün zamanları kuşatan kader gerçeği tesadüfe meydan bırakmamıştır.

Deprem bir fiil ve her fiil gibi o da failini gösteriyor. Dünyayı yoktan var eden, onu güneşin etrafında döndüren, büyük bir sistem halinde mevsimleri değiştiren, yeryüzünde bitkileri, hayvanları, insanları halk eden, sayısız işleri dakikası dakikasına ve şaşırmadan, akıl almaz bir ölçü il düzenleyen, nihayetsiz ilmi, iradesi ve kudreti ile atomları mucizevi bir biçimde yan yana getirip harikulade eserler yaratan Allah, kendi mülkünde meydana gelen ve insanları yakından ilgilendiren deprem gibi bir olayı bilmesin, başıboş bıraksın ve tesadüfe havale etsin… Mümkün mü?

Kainattaki her olay gibi deprem de Allah tarafından bilinmekte ve icra edilmektedir. Deprem nerede ve ne zaman olacak, sonrasında kimler kurtulup kimler ölecek tüm bu unsurlar, bütün ayrıntıları ile kaderde mevcuttur.

Bu temel gerçeği böylece tespit edip imanımızı tazeledikten sonra şimdi başka bir hususu mercek altına alalım.

Biri çıkıp diyebilir ki: “Biz bu cümleyi kaderi inkar etmek ve depremin tesadüfen meydana geldiğini söylemek için kullanmıyoruz. Maksadımız, insanları tedbire davet etmek. Deprem kuşağında yerleşim birimleri kurmamak, deprem ihtimalini daima göz önünde bulunduran binalar yapmak, inşaatlarda depreme dayanıklı ve hafif malzemeler kullanmak gibi tedbirlerle bu felaketin zararını bir derece önleyebiliriz. İşte biz, bu noktaları hatırlatarak ihmalcileri ikaz etmek istiyoruz.” Eğer söylenmek istenen bu ise şunu önemle belirtelim ki, körü körüne teslimiyetçiliğe “kader” deyip, tedbirler almayı “kaderi değiştirmek” diye ifade etmek yanlış bir anlayıştır. İslami tevekkül anlayışı hiçbir tedbir almadan sonucu beklemek değil, elden gelen her şeyi yaptıktan sonra sonucu teslimiyetle

beklemektir. Sebeplere teşebbüs edip; sonucu Allahtan istemektir. Çünkü, sebepler bir araya gelmekle mutlaka netice hasıl olacağı şeklinde bir kural yoktur. Sebepler yaratıcı değil, birer vesiledirler. Tedbir için her ne yapılırsa yapılsın, yine de neticeleri yaratacak olan Allahtır. Tedbir alınsın veya alınmasın, her iki hâlde de olup bitenler “kader” dir. Tedbir almakla kaderin dışına çıkılmaz. Gemi rota değiştirmekle okyanustan çıkmış olmaz. Biz insanlar kader okyanusunda yüzen birer gemi gibiyiz. Rotamızı ne yana çevirirsek çevirelim, tedbir alalım veya almayalım o ilim okyanusundan ayrılmış olmayız. Tedbir almamaya kader deyip, tedbir almayı kaderden kurtulmak zannetmenin, doğru kader inancı ve anlayışıyla hiçbir alakası yoktur. Haller değişir, ama kader değişmez. Mesela, bir fakir çalışıp zengin olmakla, “Ben kaderimi değiştirdim.” diyemez. Değişen onun hâlidir, fakirliğin yerini zenginlik almıştır. Şöyle demesi gerekir: “Benim kaderimde önce fakir olmak, sonra da çalışıp zengin olmak varmış.” İslam bize, “Kadere inanıyorsan tedbiri bırakacaksın.” demiyor. Aksine, önce tedbir alıp, sonra tevekkül etmemizi istiyor.

Araştırmacı : Hakan KALAYCI