KAPIKULU OCAKLARI
KAPIKULU OCAKLARI
Padişah I.Murad zamanında oluşturuldu. O zaman İslam hukukuna göre savaş esirlerinin beşte biri hükümdara ayrılırdı. Padişah da bunları özel hizmetlerinde kullanırdı. Bir bölümü de saray hizmetlileri arasına alınırdı. I. Murad zamanında PENÇİK OĞLANI denilen bu savaş esirlerinin sayısı arttı.Bunun üzerine bu esirlerden düzenli bir ordu kurularak yararlanılmak istendi. Bu sisteme "Pencik Usulü" denildi.Böylelikle Kapıkulu ocakları oluşturuldu.
Devşirme Usulü:
Kapıkulu ocakları kurulduktan sonra bu ocaklara sürekli bir kaynak bulmak amacıyla DEVŞİRME USULÜ oluşturuldu. Buna göre özellikle Balkanlar'da yaşayan hırıstiyan ailelerin çocukları ailelerinden alınarak İslam dinini,Türkçeyi ve Türk gelenek ve göreneklerini öğrenmek üzere Türk ailelerinin yanına gönderilirdi. Tek çocuklu ailelerin çocukları alınmazdı. Daha sonra bu çocuklar Acemi Oğlanlar ocağına gönderilirlerdi.
KAPIKULU YAYALARI(PİYADELERİ)
1 - ACEMİ OĞLANLAR OCAĞI: Yeniçeri ve diğer Kapıkulu ocaklarına asker yetiştirmek için kurulmuştur. Türk ailelerinin yanından gelen devşirme çocukları burada yapılan askeri eğitimden sonra sınavdan geçirilir, başarılı olanlar Enderûn'a alınırdı. Diğerleri Kapıkulu ocaklarına dağıtılırlardı.
Bir Acemi Oğlanı. Askeri amaçlara yönelik eğitim veren Acemioğlanlar Mektebi'ni bitirenler Yeniçeri Ocağı'na veya Enderun'a alınırlardı.
2 - YENİÇERİ OCAĞI:
Kapıkulu ocaklarının en önemlisidir. Savaş zamanında merkezde bulunur ve padişahı korurlardı. Barışta ise Divân muhafızlığı yapmak, İstanbul'un güvenliğini sağlamak, sınırlardaki kalelerde muhafızlık yapmak gibi görevleri vardı.
Yeniçerilere üç ayda bir "ULUFE" denilen maaş, padişah tahta çıktığında "CULÜS BAHŞİŞİ", ilk sefere çıktığında da "SEFER BAHŞİŞİ" verilirdi. Yeniçerilerin komutanına "YENİÇERİ AĞASI" denilirdi.
3 - CEBECİLER:
Komutanlarına "CEBECİBAŞI" denilirdi. Yeniçerilerin silahlarını ve zırhlarını yapar, onarır ve silah anbarlarında muhafaza ederlerdi.
4 - TOPÇU OCAĞI:
Bu ocağın görevi top dökmek, ve topları kullanmaktı. Osmanlılar topu ilk defa I.Kosova Savaşında kullandılar.
5 - TOP ARABACILARI OCAĞI:
Top arabalarını yapan ve topları taşıyan ocaktı. Komutanlarına "ARABACIBAŞI" denirdi.
6 - HUMBARACILAR OCAĞI:
Havan denilen toplarla, humbara denilen gülleleri hazırlayan ve kullanan ocaktı. Komutanına "HUMBARACIBAŞI" denirdi.
7 - LAĞIMCILAR OCAĞI:
Kale kuşatmalarında,hendek kazarak veya fitil döşeyerek surları yıkan teknik bir sınıftı. Komutanına "LAĞIMCIBAŞI" denirdi.
8 - SAKALAR:
Kapıkulu askerlerinin sularını taşırdı.Komutanına "SAKABAŞI" denirdi.
Humbaracı: Bomba, havan, patlayıcı madde dökümünü bilen ve Humbara birliklerinde görev alan askerlerdir.
KAPIKULU SÜVARİLERİ(ATLILARI)
Altı Bölük halkı da denirdi.Derece ve maaş yönünden yeniçerilerden üstündüler.
Sipah ve silahtar; savaş sırasında padişah çadırını,
Sağ ve Sol ulufeciler; Saltanat sancaklarını
Sağ ve sol garipler; ordunun ağırlıklarını ve hazineyi korurlardı.
Ocağın adı
Mevcudu
Günlük Ulûfesi
Acemiler
7.745
1-2,5 akçe
Yeniçeriler
12.000
2-5 akçe
Cebeciler
500-800
8 akçe
Topçular
1000-1200
6-8 akçe
Top Arabacıları
400
4-6 akçe
Kapıkulu Süvarileri
8000
14-90 akçe
