Bebekler Konuşmayı Nasıl Öğrenir
BEBEK KONUŞMAYI NASIL ÖĞRENİR?
Frege ve Russell'ın matematik felsefesi üzerine çalışmaları sonunda dil felsefesinin ortaya çıkışıyla sonuçlandı. "Doğru"luğun araştırılmasından, "anlam"ın araştırılmasına, oradan da anlatımların çözümlenmesine geçildi. Noam Chomsky'nin dil hakkındaki açıklamaları ise 1950'li yıllarda bomba etkisi yaptı. Chomsky'e göre insan bireylerinin zeka düzeyleri ne olursa olsun, bir dili kullanmayı becermek gibi olağanüstü karmaşık ve zor bir işi, bu konuda önceden düzenlenmiş bir öğretim görmeksizin, bebeklik yaşlarında ve bunca kısa zamanda becermeleri, sadece dilin sonradan öğrenilmesiyle açıklanamaz.
Daha önceden dilin bir alışkanlıklar, hünerler, eylem yatkınlıkları dizgesi olduğu, dilin çalıştırma, yineleme, genelleme ve çağrışım süreçleri ile edinildiği sanılırdı. Oysa dikkat edin, insanların çoğunluğuna dizgeli bir anlamda dil hiç mi hiç öğretilmez. Başka bir deyişle anne ve babaların çoğunluğu, çocuklarına önceden tasarlanmış bir öğretim vermez. Dünya'nın çoğu yerindeki insan kitlelerinin büyük çoğunluğunun nasıl eğitimsiz olduğu hatırlanacak olursa, bu nokta netleşir. Ama bebek yaştaki çocuklar yine de dili öğrenirler.
Bize göre Noam Chomsky bu konuda tamamen haklıdır. Dünya ile alışverişe başladığımız bebeklik çağında zihnimiz dil öğrenmeye hazırlanmış bir şekilde yaratılmıştır. Nasıl gözümüz Dünya'yı görmeye hazır bir şekilde yaratılmışsa, zihnimiz de dili öğrenmeye hazır bir şekilde yaratılmıştır. Işıkla buluşan göz görmeye başladığı gibi, dil ile buluşan kulak ve zihin de dili kendiliğinden öğrenmeye başlar. Humboldt'un dediği gibi "Sonlu sayıdaki aracıyı sonsuz bir şekilde kullanmak" gibi bir marifeti her birimiz bebeklik çağında ediniriz. En düşük zekalı çocuklar bile bunu becerir (Bazı zihinsel hastalıkları olanlar hariç. Onlar körün görmemesi gibi dili öğrenemezler).
Chomsky, zihnin dili öğrenmeye göre yaratılmasını ve dille buluşup dili öğrenmesini şu örnekle açıklar: "Zihnin başlangıç durumunu bir fonksiyon gibi düşünebiliriz, deney verileri girdi olarak verildiğinde, dilin dil bilgisini çıktı diye ortaya koyan, tıpkı karekök fonksiyonunun dokuz sayısı girdi olarak verildiğinde, üçü çıktı diye ortaya koyması gibi." Chomsky'nin ifadesinden de anlaşılacağı gibi zihin bir hesap makinesinin işlemleri yapmaya hazır olması gibi dili öğrenmeye hazırdır. Zihin dil ile karşılaşınca dili öğrenir, hesap makinesinin karekök fonksiyonu da dokuzu içine alınca üçü çıktı olarak verir. çıktının taşımakta olduğu, ama girdide olmayan her özellik, aradaki aracın becerisidir.
3 İnsanı yarattı, 4 O'na beyanı (açıklama yeteneğini) öğretti.
55 Rahman Suresi 34
İnsan zihni konuşmaya hazır şekilde yaratılmıştır. Bu yüzden bebekler çok rahat bir şekilde konuşmayı öğrenirler.
Konuşmayı, daha doğuştan Allah'ın bize verdiği yeteneklerle yaptığımızı anlamamız, dilin ilk insan Adem'e olduğu gibi bize de Allah'ın hediyesi olarak öğretildiğinin bir delilidir. Hepimiz çocukluğumuzu düşünelim. Hangimiz dili öğrenmeye azmettik? Kelime hazinesi oluşturmaya, kelimeleri kullanmaya, konuşmaya hangimiz çalıştık? Peki dil öğrenmek gibi zor bir beceri, bu bilgisiz, en aciz çağımızda, bizim hiç gayret ve azim göstermememize rağmen nasıl oluşmaktadır? İyice düşünen, bu yeteneğin doğuştan Allah'ın bize verdiği beceriler sayesinde gerçekleştiğini anlayacaktır.
Daha önceden dilin bir alışkanlıklar, hünerler, eylem yatkınlıkları dizgesi olduğu, dilin çalıştırma, yineleme, genelleme ve çağrışım süreçleri ile edinildiği sanılırdı. Oysa dikkat edin, insanların çoğunluğuna dizgeli bir anlamda dil hiç mi hiç öğretilmez. Başka bir deyişle anne ve babaların çoğunluğu, çocuklarına önceden tasarlanmış bir öğretim vermez. Dünya'nın çoğu yerindeki insan kitlelerinin büyük çoğunluğunun nasıl eğitimsiz olduğu hatırlanacak olursa, bu nokta netleşir. Ama bebek yaştaki çocuklar yine de dili öğrenirler.
Bize göre Noam Chomsky bu konuda tamamen haklıdır. Dünya ile alışverişe başladığımız bebeklik çağında zihnimiz dil öğrenmeye hazırlanmış bir şekilde yaratılmıştır. Nasıl gözümüz Dünya'yı görmeye hazır bir şekilde yaratılmışsa, zihnimiz de dili öğrenmeye hazır bir şekilde yaratılmıştır. Işıkla buluşan göz görmeye başladığı gibi, dil ile buluşan kulak ve zihin de dili kendiliğinden öğrenmeye başlar. Humboldt'un dediği gibi "Sonlu sayıdaki aracıyı sonsuz bir şekilde kullanmak" gibi bir marifeti her birimiz bebeklik çağında ediniriz. En düşük zekalı çocuklar bile bunu becerir (Bazı zihinsel hastalıkları olanlar hariç. Onlar körün görmemesi gibi dili öğrenemezler).
Chomsky, zihnin dili öğrenmeye göre yaratılmasını ve dille buluşup dili öğrenmesini şu örnekle açıklar: "Zihnin başlangıç durumunu bir fonksiyon gibi düşünebiliriz, deney verileri girdi olarak verildiğinde, dilin dil bilgisini çıktı diye ortaya koyan, tıpkı karekök fonksiyonunun dokuz sayısı girdi olarak verildiğinde, üçü çıktı diye ortaya koyması gibi." Chomsky'nin ifadesinden de anlaşılacağı gibi zihin bir hesap makinesinin işlemleri yapmaya hazır olması gibi dili öğrenmeye hazırdır. Zihin dil ile karşılaşınca dili öğrenir, hesap makinesinin karekök fonksiyonu da dokuzu içine alınca üçü çıktı olarak verir. çıktının taşımakta olduğu, ama girdide olmayan her özellik, aradaki aracın becerisidir.
3 İnsanı yarattı, 4 O'na beyanı (açıklama yeteneğini) öğretti.
55 Rahman Suresi 34
İnsan zihni konuşmaya hazır şekilde yaratılmıştır. Bu yüzden bebekler çok rahat bir şekilde konuşmayı öğrenirler.
Konuşmayı, daha doğuştan Allah'ın bize verdiği yeteneklerle yaptığımızı anlamamız, dilin ilk insan Adem'e olduğu gibi bize de Allah'ın hediyesi olarak öğretildiğinin bir delilidir. Hepimiz çocukluğumuzu düşünelim. Hangimiz dili öğrenmeye azmettik? Kelime hazinesi oluşturmaya, kelimeleri kullanmaya, konuşmaya hangimiz çalıştık? Peki dil öğrenmek gibi zor bir beceri, bu bilgisiz, en aciz çağımızda, bizim hiç gayret ve azim göstermememize rağmen nasıl oluşmaktadır? İyice düşünen, bu yeteneğin doğuştan Allah'ın bize verdiği beceriler sayesinde gerçekleştiğini anlayacaktır.
